تعریف و کارکرد آئین دادرسی مدنی

_{^{تعریف آیین دادرسی مدنی}}

• زمانیکه حقی از شخصی ضایع می شود یا افراد با یکدیگر اختلاف پیدا می کنند, با مراجعه به محاکم قضایی درصدد حل اختلافات و احقاق حقوقی خود برمی آیند. اما مراجعه به قاضی و روند رسیدگی تا صدور نتیجه نیازمند رعایت اصول و تشریفاتی است. قانونگذار مجموعه ای از تشریفات و قواعد شکلی لازم الرعایه جهت رسیدگی به دعاوی حقوقی را در قالب آیین دادرسی مدنی تدوین نموده است.

• آیین دادرسی مدنی مجموعه تشریفات, اصول و مقرراتی است که در مقام رسیدگی به امور حسبی و کلیه دعاوی مدنی و بازرگانی در دادگاه های عمومی, انقلاب,تجدیدنظر,دیوان عالی کشور و سایر مراجع که به موجب قانون موظف به رعایت آن می باشند , به کار می رود.(ماده 1 قانون آ.د.م )

• طبق ماده 1 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب (در امور مدنی) , موضوعاتی که مشمول این قانون می شوند به امور حقوقی محدود شده و شامل موضوعات کیفری نمی گردد. ازسوی دیگر غیر از مراجع خاص که قوانین دادرسی منحصر و مختص خود را دارند دادگاه های عمومی و انقلاب و مراجع مذکور در ماده تابع مقررات فوق هستند.

_{^{کارکرد آیین دادرسی مدنی}}

• صرف پیش بینی قواعد مربوط به حقوق و تکالیف افراد کافی نیست. بلکه برای اعمال و اجرای قوانین ماهوی, نیاز به آیین و شیوه اعمال و استفاده از آن نیز وجود دارد.
• به وسیله تشریفات آیینی دادرسی روند و نحوه طرح دعوا , نحوه رسیدگی,صلاحیت ها,شیوه صدور, حکم و اعتراض به آن و نحوه صحیح اجرای احکام و آرا پیش بینی می گردد.
• این امر از اعمال سلایق شخصی , هرج و مرج, اطاله دادرسی و تضییع حقوق افراد جلوگیری می کند.
• هر زمان فرد یا نهادی از اصول یا تشریفات پیروی نکند, ضمانت اجرای تخلف از آن گریبانگیر او خواهد شد. چرا که همه افراد در برابر قانون برابر و یکسان هستند و تحت هر شرایطی قانون ماهوی و تشریفات پیش بینی شده آن باید رعایت گردد.