آیا زن متاهل می تواند با مرد دیگری صیغه (ازدواج موقت) کند ؟

_{^{پاسخ - بررسی امکان ازدواج موقت زن متاهل}}

• شوهر داشتن زن یکی از موانع نکاح است و ازدواج با زن شوهر دار هم ضمانت اجرای مدنی دارد هم کیفری؛ ایضاً زنا با زن شوهر دار نیز دارای ضمانت اجرای کیفری و مدنی است.
• شوهر داشتن مانع نکاح است و زن شوهر دار نمی تواند بار دیگر ازدواج کند.تعدد شوهر برخلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه است و در جوامع دیگر هم این عمل قبیح و ناپسند است.
• قانون مدنی ایران هم در همین زمینه از فقه پیروی کرده است و نکاح با زن شوهر دار را باطل اعلام کرده است؛ به علاوه  ضمانت اجرای سنگین تری یعنی حرمت ابدی برای برخی موارد در نظر گرفته است. مواد 1050 و 1051 قانون مدنی در مورد تصریح دارد.
• اما قانون بین عالم بودن و جاهل بودن داشتن شوهر تفکیک قائل شده است؛ بنابراین هر کسی زن شوهر داری را با علم به داشتن شوهر و وجود علقه زوجیت و حرمت نکاح، برای خود عقد کند این ازدواج هم باطل و هم موجب حرمت ابدی بین زن شوهر دار و شوهر دوم خواهد شد یعنی حتی پس از انحلال نکاح هم دیگر نمی توانند با هم ازدواج کنند.این حکم در مورد نکاحی که بدون علم به وجود رابطه زوجیت یا حرمت نکاح انجام شود و نزدیکی رخ دهد.
• اما اگر نکاح از روی جهل نسبت به حرمت نکاح یا وجود رابطه زوجیت (یعنی هم جهل به حکم و هم جهل به موضوع) منعقد شده باشد یا نزدیکی رخ دهد، نکاح باطل است اما موجب حرمت ابدی نمی شود و بعد از انحلال نکاح اول می توانند دوباره با هم ازدواج کنند.
• علاوه بر مجازات مدنی، مجازات کیفری هم به جهت تکریم نظام خانواده و اهمیت آن در نظر گرفته شده است؛ قانونگذار در ماده 644 قانون مجازات اسلامی تعزیرات در این باره جرم انگاری کرده است.
• همچنین ضمانت اجرای کیفری برای عاقد هم در ماده 643 قانون مزبور در نظر گرفته شده است.
• نکته مهم و بسیار قابل توجه این است که ضمانت اجراهای تعیین شده در قانون مدنی و قانون مجازات اسلامی در باب حرمت نکاح با زن شوهر دار هم شامل نکاح موقت است و هم به طریق اولی نکاح دائم.
• در مورد علم به وجود چنین نکاح موقتی باید گفت که ثبت نکاح دایم در دفترخانه های ازدواج و طلاق الزامی است و در صورت عدم ثبت برای آن ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته شده است.(در ابتدا ماده 645 قانون مجازات اسلامی تعزیرات در این زمینه جرم انگاری کرده بود اما با تصویب قانون حمایت از خانواده مصوب 91، ماده 645 نسخ ضمنی شده است و ماده 49 قانون حمایت از خانواده ضمانت اجرای کیفری برای عدم ثبت نکاح دائم در نظر گرفته است.)
• اما در مورد نکاح موقت باید گفت که ثبت نکاح موقت الزامی نیست و قانون هم هیچ ضمانت اجرایی برای آن در نظر نگرفته است اما احسن بود که نکاح موقت هم مانند نکاح دائم به طور مطلق الزام به ثبت رسمی باشد تا در صورت بروز اختلاف یا اثبات وجود چنین قراردادی همه چیز مشخص باشد اما قانونگذار در ماده 21 قانون حمایت از خانواده فقط در سه مورد الزامی دانسته است :

1- باردار شدن زوجه. 

2- شروط ضمن عقد.

3- توافق طرفین.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

_{^{مستندات قانونی - صیغه (نکاح موقت)}}

ماده ۱۰۵۰ قانون مدنی
هر کس زن شوهردار را با علم بوجود علقه زوجیت و حرمت نکاح و یا زنی را که در عده طلاق و یا در عده وفات است با علم بعده ‌و حرمت نکاح برای خود عقد کند عقد باطل و آن زن مطلقا بر آن شخص حرام موبد می‌شود.

ماده ۱۰۵۱ قانون مدنی
حکم مذکور در ماده فوق در موردی نیز جاری است که عقد از روی جهل ‌به تمام یا یکی از امور مذکوره فوق بوده و نزدیکی هم واقع ‌شده باشد. در صورت جهل و عدم وقوع نزدیکی عقد باطل ولی حرمت ابدی حاصل نمی شود.

ماده ۶۴۳ قانون مجازات اسلامی
هر گاه کسی عالما زن شوهردار یا زنی را که در عده دیگری است برای مردی عقد نماید به حبس از شش ماه تا سه سال یا از سه میلیون‌تا هجده میلیون ریال جزای نقدی و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم میشود و اگر دارای دفتر ازدواج و طلاق یا اسناد رسمی باشد برای همیشه از تصدی‌ دفتر ممنوع خواهد گردید.

ماده ۶۴۴ قانون مجازات اسلامی
کسانی که عالما مرتکب یکی از اعمال زیر شوند به حبس از شش ماه تا دو سال و یا از سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم‌ می شوند:

۱ - هر زنی که در قید زوجیت یا عده دیگری است خود را به عقد دیگری درآورد در صورتی که منجر به مواقعه نگردد.

۲ - هر کسی که زن شوهردار یا زنی را که در عده دیگری است برای خود ترویج نماید در صورتیکه منتهی به مواقعه نگردد.

ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده 1391
چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می‌شود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است.

ماده ۲۱ قانون حمایت خانواده 1391
نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران در جهت محوریت و استواری روابط خانوادگی، نکاح دائم را که مبنای تشکیل خانواده است مورد حمایت قرار می‌دهد. نکاح موقت نیز تابع موازین شرعی و مقررات قانون مدنی است و ثبت آن در موارد زیر الزامی است:

۱ـ باردارشدن زوجه

۲ـ توافق طرفین

۳ـ شرط ضمن عقد

تبصره ـ ثبت وقایع موضوع این ماده و ماده (۲۰) این قانون در دفاتر اسناد رسمی ازدواج یا ازدواج و طلاق مطابق آیین ‌ نامه ‌ ای است که ظرف یک ‌ سال با پیشنهاد وزیر دادگستری به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد و تا تصویب آیین ‌ نامه مذکور، نظام ‌ نامه ‌ های موضوع ماده (۱) اصلاحی قانون راجع به ازدواج مصوب ۱۳۱۶/۰۲/۲۹ کماکان به قوت خود باقی است.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما