پاسخ – کدامیک از مندرجات شناسنامه را می توان تغییرداد ؟
- در رابطه با اعمال تغییرات در مندرجات شناسنامه باید گفت که شناسنامه یک سند رسمی صادره از اداره ی ثبت احوال بوده که نشان دهنده ی هویت و احوال شخصیه ی افراد می باشد.
- بنابراین اطلاعات موجود در شناسنامه از قبیل نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، حذف نام والدین، همسر یا فرزندان و.. بیان کننده هویت افراد بوده و تنها با رعایت شرایط خاصی که قانون آنها را تعیین می کند قابل تغییر می باشند.
- در ادامه به بیان شرایط قانونی تغییر مهم ترین مندرجات شناسنامه یعنی تاریخ تولد، نام، نام خانوادگی، محل صدور، محل تولد، حذف نام پدر و مادر،همسر و حذف نام فرزندان بطور جداگانه خواهیم پرداخت.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
تغییر تاریخ تولد
مطابق قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنها، تغییر تاریخ تولد اشخاص ممنوع می باشد.
ولی در تبصره ی این ماده واحده استثنایی ذکر گردیده و آن این است که صاحب شناسنامه تنها یکبار و در صورتی که اختلاف سن واقعی او با سن مندرج در شناسنامه بیش از پنج سال باشد می تواند سن خود را اصلاح نموده و تاریخ تولد خود را تغییر دهد.
تشخیص این اختلاف مطابق با تبصره ی مذکور برعهده ی کمیسیونی مرکب از فرماندار یا بخشدار، رئیس اداره ثبت احوال محل و پزشک منتخب، مدیر عامل سازمان بهداری استان و رئیس شورای اسلامی شهر و یا بخش محل صدور شناسنامه و با عضویت و ریاست قاضی دادگاه صالحه محل خوهد بود.
صلاحیت تغییر سن شناسنامه برای اختلاف کمتر از پنج سال، مطابق با رأی وحدت رویه 599 هیأت عومی دیوان عالی کشور، برعهده ی دادگاه های دادگستری خواهد بود.
تغییر نام
تغییر نام کوچک در شناسنامه به موجب قانون امکان پذیر می باشد.
در این خصوص متقاضی نغییر نام کوچک می باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رجوع کرده و دادخواست خود را به طرفیت اداره ی ثبت احوال محل صدور شناسنامه ی خود ثبت نماید.
مدارک مورد نیاز جهت این اقدام کارت ملی و شناسنامه می باشد و پس از وصول دادخواست به دادگاه جلسه ی رسیدگی تشکیل گردیده و شهود خواهان حاضر می گردند.
لازم به ذکر است که برای افرادی که سن آنها به 18 سال تمام نرسیده است انجام این اقدامات باید توسط پدر یا جد پدری یا سرپرست قانونی آنها صورت پذیرد.
البته افرادی که به 18 سال نرسیده اند میتوانند با گرفتن حکم رشد خود اقدام به تغییر نام خود نمایند.
تغییر نام خانوادگی
تغییر نام خانوادگی با رعایت مقررات مربوطه در صلاحیت اداره ی ثبت احوال بوده و متقاضی در صورت وجود شرایط زیر قادر به تغییر آن خواهد بود:
۱- نام خانوادگی از واژه های نامناسب باشد , مانند : پالانی , بیچاره , گدا , آشوغ , درویزه و امثال آن.
۲- نام خانوادگی بیش ازدوکلمه باشد , مانند : خنجری برار عزیزی , فلاح ناگزیر لنگرودی , قره خانی علی آبادی , امیری پور مقدم و نظایر آن .
تبصره:کلماتی که به (یاء نسبت) به صورت مفرد یا جمع ختم شوند یک کلمه محسوب می شوند , مانند : حسینی , حسینیان وغیره .
۳- نام خانوادگی از واژه های خارجی یا با آن ترکیب شده باشد , مانند: علی اف , چارلتون , جانسون و غیره
۴- نام خانوادگی از کلمات مذموم و یا مغایر با ارزشهای فرهنگ اسلامی باشد. مانند: بی دین، شیطان پرست، شاه پرست و نظایر آن .
۵- نام خانوادگی از واژه های منسوب به مناصب یا القاب و عناوین باشد , مانند : سرهنگ , خان , مهندس و ...
۶- نام خانوادگی از اسامی محل یا منسوب به محل و نامناسب باشد.
۷- هرگاه محکومیت جزایی موثر برای یکی از افراد خانواده پیش بیاید و داشتن آن نام خانوادگی موجب ننگ و سرافکندگی باشد. (ارایه رونوشت مصدق دادنامه قطعی، الزامی است) - محکومیت موثر کیفری عبارت است از محکومیت به حد، محکومیت به قطع یا نقص عضو، محکومیت به مجازات حبس از یک سال به بالا در جرایم عمدی، محکومیت به جزای نقدی به مبلغ دو میلیون ریال و بالاتر، سابقه محکومیت لازم الاجرا دو بار یا بیشتر به علت جرمهای عمدی مشابه با هر میزان مجازات (جرمهای عمدی مشابه نظیر سرقت، کلاهبرداری، اختلاس، ارتشاء و خیانت در امانت)
۸- هرگاه تغییر نام خانوادگی به منظور وحدت با نام خانوادگی پدر، جد پدری، فرزند، برادر، خواهر و عمو باشد. تغییر نام خانوادگی به منظور وحدت با نام خانوادگی مردی که مادر پس از فوت پدر طفل با وی مزاوجت می نماید با رعایت سایر مقررات مربوطه بلا اشکال است.
مراحل تغییر نام خانوادگی عبارت اند از: ثبت درخواست تغییر نام خانوادگی، بررسی درخواست توسط اداره ی ثبت احوال، اعلام نتیجه و آگاهی متقاضی از نتیجه، مراجعه متقاضی به اداره ی تعیین شده جهت احراز هویت در صورتی که درخواست وی مورد موافقت قرار گرفته باشد و در نهایت اجرای رای صادره.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
محل صدور و محل تولد
محل صدور شناسنامه محل اقامت والدین متولد در زمان ولادیت می¬باشد که متفاوت از محل تولد خود متولد است.
به همین خاطر محل صدور شناسنامه را نمی شود تغییر داد اما تغییرات محل تولد بر اساس استعلامهای لازم و مدارک و مستنداتی که به هیأت حل اختلاف ارائه میشود امکانپذیر است.
حذف نام همسر
کلیه ی وقایع ازدواج، طلاق، فوت زوج یا زوجه، رجوع، بذل مدت و فسخ نکاح به موجب ماده 33 قانون ثبت احوال می باید در شناسنامه به ثبت برسند.
بنابراین نام همسر تا زمانی که نکاح به قوت خود باقی است در شناسنامه قابل حذف نمی باشد.
با این وجود حذف نام همسر بعد از طلاق یا فوت او با وجود شرایطی وجود دارد که به آن خواهیم پرداخت.
حذف نام همسر پس از طلاق در صورتی که زن دوشیزه باشد، با دریافت گواهی پزشکی قانونی و ارائه آن به ثبت احوال و دریافت شناسنامه ی المثنایی که نام همسر در آن وجود ندارد امکان پذیر می باشد.
اگر طلاق بعد از رابطه ی جنسی صورت گیرد اداره ی ثبت احوال از حذف نام خودداری می کند مگر آنکه زن با معرفی شخصی به عنوان خواستگار و خواهان عقد نکاح به اداره ی ثبت احوال، شناسنامه ی المثنایی دریافت کند. در این صورت نام همسر سابق زن در آن ذکر نمی گردد.
در خصوص مردی که خواهان حذف نام همسر سابق خود است می باشد مطابق قانون بایستی ازدواج رسمی با زنی نماید تا بتواند نام همسر خود را از شناسنامه حذف کند.
اگر درخواست حذف نام همسر به علت فوت او باشد، مرد یا زن خواهان حذف نام همسر متوفی باید درخواست حذف نام را به همراه مدارک به اداره ی ثبت احوال دهد.
حذف نام فرزند
از نظر قانونی هیچ یک از والدین قادر به حذف نام فرزند خود از شناسنامه نخواهند بود.
تغییر نام پدر و مادر :
در رابطه با تغییر نام پدر و مادر باید گفت تنها یک راه برای این کار وجود دارد و آن در صورتی است که که مشخص شود فرزند متعلق به پدر و مادر شناسنامه ای نمیباشد.
این امر هم صرفا با حکم دادگاه بوده که در صورت صدور حکم شناسنامه قبلی باطل و شناسنامه جدید صادر می-گردد.
در رابطه با سوالی که مطرح فرمودید، در خصوص حذف نام پدر و مادر از شناسنامه توسط فرزند باید گفت از نظر قانونی این مساله پذیر نمی باشد چراکه شناسنامه یک سند هویتی است که مندرجات آن در غیر از شرایط و مواردی که قانون اجازه ی آن را داده و در بالا ذکر گردیده است، امکان تغییر دیگری در آن وجود نخواهد داشت.
با این وجود شما میتوانید در صورت تمایل، با توجه به شرایط بیان شده، نام خانوادگی خود را تغییر دهید.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
مستندات قانونی - اصلاح و تغییر مندرجات شناسنامه
ماده ۱۷ قانون ثبت احوال کشور
هرگاه ابوین طفل معلوم نباشند سند یا نام خانوادگی آزاد و نامهای فرضی در محل اسامی ابوین تنظیم میگردد.تصحیح اسامی فرضی یا تکمیل مشخصات ناقص به موجب اقرارنامه موضوع ماده ۱۲۷۳ قانون مدنیبا حکم دادگاه یا مدارک حصر وراثتبه عمل خواهد آمد و نام خانوادگی طبق احکام مربوط به نام خانوادگی اصلاح خواهد شد.موضوع فرضی بودن اسامی پدر و مادر در شناسنامه منعکس نخواهد شد.
ماده ۲۰ قانون ثبت احوال کشور
(اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - انتخاب نام با اعلامکننده است، برای نامگذاری یک نام ساده یا مرکب(حسین، محمد مهدی و مانند آن)که عرفا یک نام محسوب میشود انتخاب خواهد شد.
تبصره ۱ (الحاقی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - انتخاب نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی میگردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - تشخیص نامهای ممنوع با شورای عالی ثبت احوال میباشد و این شورا نمونههای آن را تعیین و به سازمان اعلام میکند.
تبصره ۳ (الحاقی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - انتخاب نام در مورد اقلیتهای دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است.
تبصره ۴ (الحاقی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - در اسناد سجلی اقلیتهای دینی شناخته شده در قانون اساسی کشور نوع دین آنان قید میشود.
تبصره ۵ (الحاقی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت گردد الزامی است مگر کسانی که خود را سیّد ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعا احراز شود.
تبصره ۶ (الحاقی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - مراتب تشرف پیروان ادیان دیگر به دین مبین اسلام همراه با تغییرات مربوط به نام و نام خانوادگی آنان در اسناد سجلی ثبت میشود.
ماده ۳۱ قانون ثبت احوال کشور
دارندگان دفاتر رسمی ازدواج و طلاق مکلفند وقایع ازدواج و طلاق و رجوع را که در دفاتر مربوط ثبت میکنند در شناسنامه زوجین نیز درج و امضاء و مهر نمایند و حداکثر هر پانزده روز یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت میرسد روی نمونههای مربوط تهیه و به ثبت احوال محل تحویل و رسید دریافت دارند.
ازدواج و طلاق و رجوع ایرانیان در خارج از کشور باید به وسیله کنسولگریهای مربوط در دفاتری که از طرف ثبت احوال تهیه میشود ثبت و حداکثر هریک ماه یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت میرسد روی نمونههای مخصوص تهیه و از طریق وزارت امور خارجه به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده شود.
ماده ۳۲ قانون ثبت احوال کشور
طلاق، رجوع و بذل مدتکه در دفتر رسمی طلاق به ثبت نرسیده باشد با ارائه اقرارنامه رسمی در اسناد ثبت احوال طرفین ثبت خواهد شد.ازدواجهائی که در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت نرسیده باشد در صورت وجود شرائط زیر در اسناد سجلی زن و شوهر ثبت خواهد شد:
۱-ارائه اقرارنامه رسمی مبنی بر وجود رابطه زوجیت بین متقاضیان ثبت واقعه ازدواج.
۲-در موقع تنظیم اقرارنامه سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هجده سال تمام کمتر نباشد.
۳-گواهی ادارات ثبت احوال محل صدور شناسنامههای زوجین به اینکه در تاریخ اعلام واقعه طرفین در قید ازدواج دیگری نمیباشند.
تبصره - نمایندگان ثبت احوال مکلفند پس از ثبت واقعه رونوشت اقرارنامه را به دادسرای محل ارسال نمایند.
ماده ۳۳ قانون ثبت احوال کشور
(اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - کلیه وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت:
در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد.
ازدواج و طلاق غیرمدخوله در المثنای شناسنامه درج نخواهد شد.
ماده ۴۰ قانون ثبت احوال کشور
تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود.
تبصره - موارد تغییر نام خانوادگی مطابق آییننامه اجرائیاین قانون میباشد.
ماده ۴۱ قانون ثبت احوال کشور
(اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸) - حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت میرسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با اجازه دارنده حق تقدم و این حق پس از وفات به ورثه قانونی انتقال مییابد.
هریک از وراث میتواند شخصی که نام خانوادگی او را اختیار کرده مورد اعتراض قرار داده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهد ولی وراث بالاتفاق میتوانند به دیگری اجازه دهند که نام خانوادگی آنها را اختیار نماید.
تبصره - نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدرخواهد بود اگرچه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال دیگری صادر گردد.فرزندان کبیر میتوانند برای خود نام خانوادگی دیگری انتخاب نمایند.
ماده ۴۲ قانون ثبت احوال کشور
زوجه میتواند با موافقت همسر خود تا زمانی که در قید زوجیت میباشد از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاده کند و در صورت طلاق ادامه استفاده از نام خانوادگی موکول به اجازه همسر خواهد بود.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما